Jak stworzyć dobry quiz - najczęściej popełniane błędy
Ostatnio zaktualizowany: 29 lipca, 2024
Zgłoś ten blog
- Nietłumaczenie "Hint" i "Answer"
- Niepotrzebna zabawa wyglądem tabeli
- Ortografia, interpunkcja i literówki
- Źle napisana odpowiedź
- Literówka w tytule lub opisie
- Błąd ortograficzny
- Błąd interpunkcyjny
- Błąd składni
- Zbyt szerokie tabele
- Brak miniaturki
- CAPS LOCK oraz rozpoczynanie czegokolwiek z małej litery
- Opis: "Musisz..."
- Źle wybrany język
- Wielojęzyczne quizy
- Tytuł nieadekwatny do tematyki quizu
- Quizy na domyślanie się
- Nieweryfikowanie poprawności odpowiedzi i wymyślanie faktów
- Pomylenie kolumny ze wskazówkami z kolumną z odpowiedziami
- Link, którego nie da się kliknąć
- Masło maślane
- Quiz dla XYZ
- Powtarzanie odpowiedzi
- Bonus
Zanim przystąpisz do lektury, polecam jednocześnie czytać ten blog oraz w tym samym czasie oglądać quizy, do których odwołują się poszczególne części. Dodatkowo pamiętaj, że poddanie quizu nie wpisując żadnej odpowiedzi nie jest zaliczane, jako przystąpienie do niego, nie tracisz więc tym samym nic, a możesz dzięki temu podejrzeć odpowiedzi.
Nietłumaczenie "Hint" i "Answer"
Przykładowy quiz popełniający ten błąd
Coś takiego pojawia się w polskich quizach tak często, że kiedy widzę "Hint" i "Answer" w quizach po angielsku, również zaczyna to dla mnie źle wyglądać. Gdyby tylko ludzie zamieniali te dwa słowa na "Wskazówka" i "Odpowiedź", większość quizów na polskim JetPunku wyglądałaby znacznie lepiej.
Dodam, że dużo quizów zawiera domyślny opis - "Quiz instructions", co też nie jest dobre.
Niepotrzebna zabawa wyglądem tabeli
Przykładowy quiz popełniający ten błąd
Tabela w quizie przedstawionym powyżej jest cała pokolorowana na zielono, co pogarsza estetykę i czytelność zwłaszcza, kiedy wpisane już odpowiedzi zmieniają ponownie tło komórki na domyślne. Jest to prawdopodobnie drugi najczęściej popełniany błąd w polskiej sekcji JetPunk.
Wyżej wymieniony błąd jest połączony z błędem nadmiernego pogrubiania i kolorowania krawędzi w tym quizie.
Uniknąć tego błędu można bardzo prosto - po prostu nie przesadzać ze zmianą wyglądu tabeli - domyślna wygląda moim zdaniem najlepiej. Jedyne co warto w niej zmienić, to kolor tła nagłówków tabeli, tak jak w tym quizie.
Jeżeli mimo to zamierzasz pokolorować całą tabelę, polecam rozwiązanie z tego quizu - nagłówki ciemniejszym kolorem, a reszta komórek w kolumnie jaśniejszym (tylko może nie aż tak jaskrawymi kolorami, ponieważ to też wpływa negatywnie). Są też inne kombinacje kolorów, które wyglądają dobrze, najlepiej aby nie były jednak jaskrawe.
Ortografia, interpunkcja i literówki
Unikanie błędów w pisowni jest bardzo ważne, dlatego też podzielę tę sekcję na kilka kategorii wraz z przykładami.
Źle napisana odpowiedź
To jeden z najgorszych błędów, jaki może pojawić się w quizie - uniemożliwia on wpisanie odpowiedzi tylko dlatego, że autor zrobił w niej literówkę. Należy zawsze sprawdzać poprawną pisownię. Sam przez długi czas w swoim życiu źle pisałem nazwy niektórych krajów. Oto tabela błędów, które sam popełniałem dawniej (oznaczone gwiazdką), oraz takie, które są moim zdaniem najbardziej prawdopodobne w mowie i piśmie:
Poprawny zapis | Niepoprawny zapis |
---|---|
Algieria | Algeria |
Etiopia | Etopia* |
Namibia | Nambia* |
Botswana | Bostwana* |
Malediwy | Maldiwy |
Jemen | Jeman |
Azerbejdżan | Azerbajdżan |
Jordania | Dżordania |
Tajlandia | Tailandia |
Papua-Nowa Gwinea | Papua Nowa-Gwinea |
Burkina Faso | Burkinia Faso* |
Bośnia i Hercegowina | Bośna i Hercegowina |
W większości przypadków chodzi o pojawiającą się i znikającą literę "i".
Literówka w tytule lub opisie
Błąd ortograficzny
Przykład quizu, w którym napisano "w więkrzości" zamiast "w większości"
A najciekawsze w tym wszystkim jest to, że kilka wskazówek wcześniej w podobnym wyrazie jest już poprawnie - "największy".
Generalnie nie zauważyłem na JetPunku błędów ortograficznych związanych z typowymi zasadami, takimi jak u i ó oraz ch i h, a błędy związane z fonetyką (tak jak opisany wyżej przykład).
Błąd interpunkcyjny
Przykład quizu bez spacji po przecinku
Pamiętajmy o zasadach stawiania każdego znaku interpunkcyjego:
Znak | Nazwa znaku | Zasady używania |
---|---|---|
, | przecinek | Używany do rozdzielania poszczególnych części zdania oraz przy wymienianiu. Należy po nim napisać jedną spację, ale żadnej przed nim. |
. | kropka | Stawiana na końcu zdania, które nie jest pytaniem oraz równoważników zdania. Stawia się za nim spację, ale nie przed nim, chyba że jest częścią jakiegoś skrótu i zasada jest taka, że zaraz za nią musi być litera, np. "m.in.". Zastępuje przecinek, jeśli takim skrótem kończy się część podrzędna zdania. |
! | wykrzyknik | Zastępuje kropkę w zdaniach, w których zależy jego autorowi na podkreśleniu emocji. Stawia się za nim spację, ale nie przed nim. |
? | pytajnik / znak zapytania | Stawiany na końcu zdania pytającego. Stawia się za nim spację, ale nie przed nim. |
; | średnik | Zastępuje przecinek w sytuacjach, w których zdania podrzędne można podzielić na "drzewko", np. przy wymienianiu zdań wielokrotnie złożonych lub wymienianiu od punktów. Stawia się po nim spację, ale nie przed nim. |
: | dwukropek | Dwukropek sugeruje rozpoczęcie wymieniania po kolei rzeczy - wówczas stawia się za nim spację, ale nie przed nim. Innym jego zastosowaniem jest zapisywanie skali lub proporcji - wówczas albo musi zarówno przed nim, jak i za nim być spacja, albo nie może być w żadnym miejscu. |
' | apostrof | Ten znak stosuje się przy odmienianiu obcych nazw przez przypadki, np. "Harry'ego", "George'owi". Wówczas nie stawia się przed nim, ani za nim spacji. |
" | cudzysłów | Nie jest to klasyczny, polski cudzysłów, ale taki akurat znajduje się na klawiaturze. Cudzysłów otwierający musi mieć spację przed nim, ale nie za nim. Cudzysłów zamykający ma z kolei spację za nim, ale nie przed nim. Używa się go do cytowania fragmentów cudzego tekstu, a także kiedy myślimy o konkretnym słowie, a nie o pojęciu, które ono oznacza. Trzecim zastosowaniem jest określenie czegoś, co jest podobne do tego, co jest w cudzysłowie, ale to nie jest do końca to. |
- | minus | Nie jest to myślnik, to dwa różne znaki (myślnik jest dłuższy). Jednak ponieważ klasycznego myślnika nie ma na klawiaturze, dopuszcza się używanie minusa zamiast niego. Zazwyczaj myślnik rozpoczyna jakąś definicję lub wyjaśnienie. Musi mieć spacje po obu stronach. Minus funkcjonujący jako dywiz (czyli funkcja, do której jest głównie przeznaczony) łączy dwa człony różnych wyrazów, np. Bielsko-Biała, północno-zachodni. |
& | ampersand | Ampersand zastępuje słowo "i", jednak jest rzadko używany w języku polskim, ponieważ łatwiej jest napisać "i", niż "&". |
() | nawiasy okrągłe | W nawiasie umieszczane są dodatkowe, wyjaśniające dane zagadnienie informacje. Spacja powinna być zawsze przy zewnętrznej stronie łuku nawiasu, przy wewnętrznej wcale jej nie powinno być. Nie powinno się ich nadużywać. |
[] | nawiasy kwadratowe | W nawiasach kwadratowych najczęściej umieszcza się wyjaśnienia i komentarze osoby przepisującej tekst, ale niebędącej jego autorem. Zdarza się też, tak jak w matematyce, umieszczanie nawiasów okrągłych wewnątrz kwadratowych, jeśli zachodzi taka potrzeba. Spacje stawia się wokół nich tak samo, jak w przypadku nawiasów okrągłych. |
{} | nawiasy klamrowe | Unikaj używania ich w quizach na JetPunku, ponieważ zamysł ich powstania nie jest potrzebny do niczego podczas ich tworzenia. |
/ | | ukośnik i kreska pionowa | Oba znaki służą do rozdzielania wariantów możliwych odpowiedzi zaliczanej jako jedna odpowiedź. Na przykład: do kategorii "sąsiedzi Szwecji" pasują Norwegia i Finlandia, więc jako odpowiedź można wpisać "Norwegia | Finlandia" lub "Norwegia / Finlandia" - wówczas wpisanie któregokolwiek z tych dwóch krajów zaliczy odpowiedź. Można ich używać także w opisie do przekazania pasujących wariantów wyrazu, np. "jej/jego". |
* | asteryks | Służy do oznaczenia przypisu, którego wyjaśnienie umieszczane jest gdziekolwiek indziej w tekście. |
Błąd składni
Przykładowy błąd, w którym nie wiadomo o co chodzi z jedną z podpowiedzi
Chodzi o fragment "największy w Europie nie zaliczamy krajów które leżą też na innych kontynentach", który ze względu na brak jakikolwiek przecinków jest trudny do zrozumienia. Dopiero po przypadkowym wpisaniu Francji jako odpowiedzi, zrozumiałem, że chodzi o największy kraj leżący w całości w Europie. Wskazówka powinna być prosta do odczytania, a kolejność słów mieć sens. Jeżeli chodzi o interpunkcję, ja bym to zdanie napisał w ten sposób: "Największy w Europie - nie zaliczamy krajów, które leżą też na innych kontynentach.", bądź dał w nawiasie część po myślniku.
Zbyt szerokie tabele
Przykładowy quiz popełniający ten błąd
Jeżeli tabela z odpowiedziami jest na tyle szeroka, że pojawia się slider umożliwiający przesunięcie jej w bok, wygląd quizu nie będzie przyjemny dla oka. Aby tego uniknąć, należy zwiększyć szerokość quizu w kroku 4 po zaznaczeniu edycji stylów dla wszystkich komórek. Jeśli mimo to slider nadal się pojawia, rozważ zmniejszenie liczby bloków, a jeśli to nic nie da - zmień Design Mode na manualny, rozwiń sekcję "Advanced" i pokombinuj z opcjami Format Rows into __ Blocks, która robi to samo, co poprzedni sposób rozwiązania tego problemu, oraz Format as "Groups of Things", które rozdzieli automatycznie odpowiedzi na bloki według podanych kategorii (np. państwa według kontynentów)
Brak miniaturki
Przykładowy quiz popełniający ten błąd
Miniaturka to coś, co mocno zachęca do rozwiązania quizu, nawet jeśli ma niewiele wspólnego z tematyką quizu. Często pomaga też wyobrazić sobie tematykę quizu. Do niedawna nie można było wrzucać własnych miniaturek, tylko obrazki z Pixabay oraz Wikimedia Commons - teraz jednak się to zmieniło, dlatego dobrze by było to wykorzystać na swoją korzyść. Oczywiście pamiętając o zasadach dotyczących praw autorskich.
Miniaturka moim zdaniem nie jest konieczna, ale bardzo mile widziana.
CAPS LOCK oraz rozpoczynanie czegokolwiek z małej litery
Quizy, których tytuły są napisane z wielkich liter, nie zachęcają do rozwiązania ich. Oto przykład takiego quizu.
A ten quiz ma napisany tytuł z małej litery (pomijając fakt, że tytuł nie mówi o tym, że chodzi o zakażenia COVID-19, co powinno być tam zawarte).
A ten to niepotrzebny caps lock zarówno w tytule, jak i opisie.
Opis: "Musisz..."
Przykładowy quiz popełniający ten błąd
Używanie słów typu "musisz", "trzeba", "należy" wywołują w człowieku negatywne emocje i tym samym zniechęcają do rozwiązywania quizów. Zamiast tego, warto w opisie zawrzeć czasownik w trybie rozkazującym, np. "odgadnij", "znajdź", "wpisz", które są znacznie łagodniejsze, lub użyć formy pytającej, np. "Czy znasz...?", "Potrafisz nazwać...?", "Ile ... zdołasz wymienić?"
Źle wybrany język
Niektóre quizy są ewidentnie w języku polskim, ale próbując je wyszukać w polskiej sekcji językowej na 100% ich nie znajdziesz. Wszystko dlatego, że ich język może być ustawiony na angielski, portugalski lub inny. Pamiętaj, aby zawsze sprawdzać język quizu przed publikacją.
Wielojęzyczne quizy
Tworzenie quizów, w których tytuł i opis są przetłumaczone na polski i angielski, nie ma kompletnie sensu. Lepiej jest zdecydowanie zrobić dwa osobne quizy - jeden po polsku i jeden po angielsku. Tym bardziej, że każdy quiz ma ustawiony swój jeden język i to właśnie w takim języku powinien być ten quiz. Oto quiz, który łamie tę zasadę.
Tytuł nieadekwatny do tematyki quizu
Przykładowy quiz popełniający ten błąd
Tytuł quizu to: "Polska - Gruzja 14.11.2014". Pierwszy raz widząc ten quiz, jeszcze zanim go kliknąłem zastanawiałem się, o co w nim chodzi. Wszystko wyjaśniło się dopiero po wejściu w niego. Moim zdaniem, poprawnym tytułem quizu powinno być "Skład piłkarskiej reprezentacji Polski w meczu z Gruzją (2014)", czyli to, co jasno sugeruje, czego konkretnie dotyczy quiz - nazwisk zawodników (o ile zmieści się on w ilości dozwolonych znaków, nie sprawdzałem tego). Dodam jeszcze, że musiałem się drugi raz upewnić, czy aby na pewno nie muszę też wpisywać zawodników reprezentacji gruzińskiej.
Quizy na domyślanie się
Z takich quizów słynie użytkownik pater2604. Jego quizy polegają na tym, że wybiera on tematykę i kilka odpowiedzi, które jego zdaniem najbardziej pasują do tematyki. Dobrym przykładem jest quiz Zwierzę na 3 litery, w którym nie da się wpisać osy, rysia, łosia, węża, raka, jaka, gęsi i innych znanych zwierząt.
Nieweryfikowanie poprawności odpowiedzi i wymyślanie faktów
Przykładowy quiz popełniający ten błąd
Ten quiz muszę akurat pochwalić za to, że uznaje Wołgę za najdłuższą rzekę Europy, a nie Dunaj. Jednak już od 4. pytania zaczyna się magia. Makau oraz Hong Kong nie są przez nikogo uznawane za państwa, ponieważ są to specjalne regiony Chin - ciężko więc by było, aby nawet one same uznawały się za niepodległe.
Następnie mamy pytanie o to, ile jest Ameryk. Teoretycznie jest jedna - "Ameryka" bez kontekstu oznacza ląd rozdzielający Pacyfik od Atlantyku na półkuli zachodniej. Ktoś uzna, że są dwie: północna i południowa. Jeszcze inaczej uznał autor quizu, który uznał 3 Ameryki - Środkową, Południową oraz Północną. Idąc tym tokiem myślenia, można nawet uznać aż 4 Ameryki - północną, południową, środkową oraz karaibską. Tak naprawdę, ile ludzi, tyle opinii, tak więc pytanie o kwestię sporną nie powinno się w ogóle pojawić w quizie.
Następnie mamy pytanie o największe jezioro na świecie, gdzie autor nazwał je "Jeziorem Kaspijskim". Jest to nazwa poprawna geograficznie, ale... nikt tak nie mówi. Nie ma takiej nazwy w standardzie nazywania obiektów geograficznych prowadzonej przez KSNZ[źródło - strona 258 PDF], a jedyną poprawną i obowiązującą nazwą jest Morze Kaspijskie.
Dalej - Buenos Aires nie jest największym miastem Ameryki Południowej, ponieważ jest to brazylijskie Sao Paulo. Być może autor quizu zasugerował się danymi bezpośrednio wyświetlanymi w Google, z których faktycznie wynika, że Buenos Aires jest większe, jednak należy pamiętać o tym, że tamtejsze dane wyświetlają dla niektórych miast populację właściwą oraz populację całej aglomeracji. Przykładowo: Według tej pierwszej, Warszawa ma około 1,8 miliona mieszkańców, natomiast według tej drugiej, jest to już ponad 3 miliony ludzi (razem z Pruszkowem, Piasecznem itd.).
Ostatnie dwa pytania w tym quizie pozwolę sobie pominąć, choć i one nie są wiarygodne w 100% procentach.
Pomylenie kolumny ze wskazówkami z kolumną z odpowiedziami
Przykładowy quiz popełniający ten błąd
Ten quiz ma kilka błędów, które czynią go słabym quizem, np. niepoprawne angielskie tłumaczenie wieży (powinno być rook, nie tower). Najbardziej zauważalne jest jednak to, że nasze zadanie różni się od tego, co sugeruje tytuł quizu, ponieważ według niego mamy nazwać bierki szachowe w innych językach. Jednak te nazwy są już podane, a my mamy wpisać nazwy polskie.
Coś takiego może wynikać z próby dodania więcej, niż jednej kolumny odpowiedzi, co jest niemożliwe w edytorze quizów, a później po wyświetleniu komunikatu spróbować dodać drugi rodzaj komórki - ze wskazówkami - co już jest możliwe. Aby uzyskać zamierzony efekt w tym quizie, należałoby polskie nazwy przenieść do kolumny na wskazówki, usunąć pozostałe oraz utworzyć osobny wiersz dla każdej odpowiedzi (łącznie 18 - po 6 dla każdego z 3 języków). Następnie używając trybu manualnego zmienić wygląd tabeli i przyporządkować poszczególnym komórkom wartości będące odpowiedziami.
Link, którego nie da się kliknąć
Przykładowy quiz popełniający ten błąd
Linki mają być klikalne, a nie kopiowane i wklejane do paska adresu! Należy użytkownikowi umożliwić wygodne przejście do innej strony. Poradnik dotyczący tego i innych zagadnień napisałem już wcześniej, zapraszam więc do lektury.
Masło maślane
Przykładowy quiz popełniający ten błąd
Opis tego quizu to "Wymień i wypisz." - nie muszę chyba tego komentować. Osobiście uwielbiam, jak społeczność robi quizy dotyczące fandomu, którego nikt nie zna (mogę nawet ja go nie znać), ale nawet od takich quizów oczekiwałbym, aby opis nie powtarzał tego samego, co było przed momentem wspomniane, ale za pomocą synonimu.
Quiz dla XYZ
Przykładowy quiz popełniający ten błąd
Posiadanie idoli nie jest niczym złym, ale zauważ, że internetowi twórcy rozwiązujący wiele takich quizów powoli zaczynają mieć tego dość. Dobrym przykładem, choć niezwiązanym z JetPunkiem, jest minecraftowy youtuber LJay, któremu widzowie wysyłają mapki zrobione w Minecraft, gdzie wiele z nich nosi tytuł "Mapa dla LJay". Niezbyt jest to kreatywne, dlatego zachęcam do niepopełniania tego błędu w swoich quizach i nazywania ich zgodnie z tematyką, a nie grupą odbiorców, dla której są przeznaczone.
Powtarzanie odpowiedzi
Przykład quizu popełniającego ten błąd
W tym przypadku chodzi o podwójną stolicę stanu Rhode Island - Providence. Są też inne powtórki, jak np. Springfield, jednak one wynikają z tego, że jest dużo miast w USA o takiej nazwie. To też jest rzecz warta unikania. Warto również wspomnieć, że nie istnieje takie miasto, jak New Jersey - to nazwa tylko i wyłącznie stanu.
Bonus
A na końcu bonus - mój quiz, który łamie prawie wszystkie zasady tu przestawione
Dodałbym od siebie, że quizy powinny odzwierciedlać najnowsze statystyki, przykładowo ludność miast, przynależność do rozmaitych organizacji, waluty, prezydentów i inne osoby, które tymczasowo pełnią jakąś funkcję i fakty, takie jak to, że Gdańsk jest teraz największym miastem pod względem powierzchnii w Polsce. To samo dotyczy komentowania, ciągłe wprowadzanie w błąd innych powoduje, dlatego na tej stronie mam mnóstwo komentarzy z wyjaśnieniami, ale też quizy z wieloma nieprzetłumaczonych obiektami, które jakimś cudem czasem dostają się nawet do polecanych, przykładowo Oficjalne i regionalne języki Azji, które stracił dziś ten status.
personally though, I agree with you